Міжнародны дзень роднай мовы – штогадовае свята, заснаванае рашэннем Генеральнай сесіі ЮНЕСКА ў 2000 г. Галоўная мэта свята – захаванне моўнай і культурнай шматстайнасці ў свеце, падтрымка нацыянальных моў і культур, а таксама забеспячэнне права кожнага грамадзяніна карыстацца роднай мовай.

Пляцоўка адкрытых камунікацый «Тыдзень роднай мовы»

з 13 па 21 лютага 2025 г.

Бланк дыктоўкі 2025

Дарагія сябры!

Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа і канал «Культура» Беларускага радыё запрашаюць прыняць удзел у Рэспубліканскай дыктоўцы па беларускай мове, прымеркаванай да Міжнароднага дня роднай мовы.

Дыктоўка адбудзецца 21 лютага 2025 г. з 13:00 да 14:00 у рэжыме анлайн-трансляцыі на youtube-канале Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа (https://www.youtube.com/@yakub-kolas-institute). Плануецца таксама прамая трансляцыя дыктоўкі на канале «Культура» Беларускага радыё.

Для ўдзелу ў мерапрыемстве просім прайсці рэгістрацыю па спасылцы:

https://forms.gle/rcndsYjES8KmtboV7

Будзем рады бачыць вас сярод удзельнікаў нашага мерапрыемства!

Тэлефон для даведак: +375 17 270-04-74,

электронная пошта: dyktouka21@gmail.com; dyktouka23@gmail.com

Інфармацыйны ліст

Запрашаем Вас прыняць удзел у Рэспубліканскай навуковай канферэнцыі “Беларускае гістарычнае мовазнаўства: стан і перспектывы развіцця” (да 90-годдзя з дня нараджэння члена-карэспандэнта НАН Беларусі Аляксандра Мікалаевіча Булыкі), якая адбудзецца 18–19 сакавіка 2025 года.

21 студзеня 2025 года на базе філалагічнага факультэта БДУ адбыўся круглы стол. Навуковае мерапрыемства было арганізавана аддзелам беларуска-рускіх моўных сувязей Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа сумесна з кафедрай рускай мовы. Круглы стол праводзіўся з мэтай азнаямлення выкладчыкаў-філолагаў з акадэмічнымі выданнямі, у прыватнасці, “Русско-белорусским системным семантическим словарем” у 2 тамах (2023) і “Избранными трудами по сопоставительному исследованию лексико-семантических систем близкородственных языков” (2024), якія падрыхтаваны супрацоўнікамі аддзела беларуска-рускіх моўных сувязей.

Трэці этап рэспубліканскай алімпіяды па вучэбных прадметах “Беларуская мова” і “Беларуская літаратура” за 2024/2025  навучальны год адбыўся14–16 студзеня ў Мінску.

Ужо традыцыйна ў журы алімпіяды акрамя настаўнікаў школ і выкладчыкаў вышэйшых навучальных устаноў г. Мінска ўваходзілі супрацоўнікі Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа – вядучы навуковы супрацоўнік аддзела сучаснай беларускай мовы кандыдат філалагічных навук Вікторыя Іванаўна Уласевіч і вядучы навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі беларускай мовы кандыдат філалагічных навук Эльвіра Валер’еўна Ярмоленка.

Супрацоўнікі Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Ганчарэнка Кацярына, Глушыцкая Марына, Гоцка Дзіяна, Путрыч Алена, Торчык Карына, Хвіланчук Юлія, а таксама вучоны сакратар Аддзялення гуманітарных навук і мастацтваў Юшкевіч Вольга, выступілі ў якасці членаў журы рэспубліканскай канферэнцыі навучэнцаў «Першы крок у навуку», якую правёў Савет маладых вучоных НАН Беларусі з нагоды Дня беларускай навукі (20–21 студзеня 2025 г.).

Беларуская мова ад А да Я / І. Л. Капылоў, А. М. Лапцёнак, Н. В. Паляшчук; аўтар ідэі праекта У. Р. Гусакоў. – Мінск : Беларуская навука, 2024. – 167 с.

У кнізе ў папулярнай форме расказваецца пра галоўныя падзеі ў гісторыі развіцця нацыянальнай мовы, яе адметныя рысы, знакавыя пісьмовыя помнікі і сучасныя слоўнікавыя выданні. Прыводзяцца цікавыя моўныя факты, выказванні паэтаў і пісьменнікаў пра роднае слова, самабытная лексіка, прыказкі, якія адлюстроўваюць каларыт беларускай мовы. Інфармацыя суправаджаецца багатым ілюстрацыйным матэрыялам.

Выданне адрасавана ўсім, хто цікавіцца мінулым і сучасным беларускай мовы і жадае далучыцца да яе скарбаў.

10 студзеня 2025 г. у Інстытуце мовазнаўства імя Якуба Коласа прайшоў семінар для настаўнікаў беларускай мовы Савецкага раёна г. Мінска. Семінар быў арганізаваны Інстытутам мовазнаўства імя Якуба Коласа і Рэсурсным цэнтрам грамадска-гуманітарнага кірунку "Цэнтр беларускай мовы і культуры" пры падтрымцы ўпраўлення па адукацыі адміністрацыі Савецкага раёна г. Мінска.

У 2024 г. адзначалася 100-годдзе з дня нараджэння выдатных дзеячаў беларускага мовазнаўства, знакамітых вучоных Аркадзя Іосіфавіча Жураўскага (5 жніўня 1924 г.), Уладзіміра Васільевіча Анічэнкі (20 ліпеня 1924 г.), Аляксея Пятровіча Груцы (9 мая 1924 г.).

Гэтых асоб аб’ядноўвае не толькі год нараджэння. Іх аб’ядноўвае юнацтва, абпаленае вайной, прыблізна аднолькавы час абароны кандыдацкіх і доктарскіх дысертацый, удзел у стварэнні праекта стагоддзя ў айчыннай гуманітарыстыцы – “Гістарычнага слоўніка беларускай мовы”, званне лаўрэата Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь, прафесара, навуковае кіраўніцтва дзясяткамі дысертацыйных прац… Кожны з іх пакінуў пасля сябе багатую навуковую спадчыну, якая на дзесяцігоддзі вызначыла напрамкі развіцця беларускага дыяхранічнага мовазнаўства і не страціла сваёй запатрабаванасці і сёння.