ПЛАН мерапрыемстваў, прысвечаных Міжнароднаму дню роднай мовы і 160-годдзю акадэміка Яўхіма Карскага

Прэзентацыі дакументальнага фільма “Гаворкі Беларусі”,
створанага па сцэнарыі В.А.Шклярыка, старшага навуковага супрацоўніка аддзела дыялекталогіі і лінгвагеаграфіі філіяла “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, пры падтрымцы кампаній
А1 і Onliner. Паказы стужкі запланаваны ва ўніверсітэтах Мазыра, Гомеля, Магілёва, Віцебска, Гродна і Брэста, у сталічных БДУ і БДПУ.

У фільме расказваецца пра дыялектныя згрупаванні гаворак беларускай мовы і іх адметныя рысы.

Адказны – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, аддзел дыялекталогіі
і лінгвагеаграфіі, старшы навуковы супрацоўнік, кандыдат філалагічных навук
Шклярык В.А.

Інтэрв’ю дырэктара філіяла “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі Капылова І.Л. з нагоды Міжнароднага дня роднай мовы (тэлеканалы АНТ, Першы нацыянальны канал, БТ-3, СТБ; Першы нацыянальны канал радыё, канал “Культура”; газета “Звязда”, “Літаратура і мастацтва”).

Адказны – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (дырэктар філіяла, кандыдат філалагічных навук, дацэнт Капылоў І.Л.).

Выступленні супрацоўнікаў філіяла “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі ў рэспубліканскіх СМІ.

Адказныя – загадчыкі аддзелаў філіяла “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі.

Публікацыя ў газеце “Навука” навукова-папулярнага артыкула “Акадэмічная мовазнаўчая навука – школе”.

Адказны – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (загадчык аддзела беларуска-рускіх моўных сувязей, кандыдат філалагічных навук Ялынцава І.У.).

Публікацыя ў газеце “Навука” навукова-папулярнага артыкула “Акадэмічная мовазнаўчая навука – вытворчасці”.

Адказны – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (вядучы навуковы супрацоўнік аддзела беларуска-рускіх моўных сувязей, кандыдат філалагічных навук, сакратар Тэрміналагічнай камісіі пры НАН Беларусі Кандраценя І.У.).

14.30

Круглы стол “Акадэмік Яўхім Карскі – заснавальнік беларускага навуковага мовазнаўства і літаратуразнаўства, этнограф, фалькларыст, палеограф”. Да 160-годдзя вучонага і 100-годдзя Інбелкульта (Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа НАН Беларусі, вул. Сурганава, д. 15).

Адказныя – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (загадчыкі аддзелаў), Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа НАН Беларусі.

11.00

Прэзентацыя кнігі “Шкляр Г.З. Выбраныя працы. Моўная спадчына” (Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа НАН Беларусі, вул. Сурганава, д. 15).

Кніга “Шкляр Г.З. Выбраныя працы. Моўная спадчына” – гэта комплекснае выданне, якое ўключае асобныя працы выбітнага  мовазнаўцы Г.З.Шкляра, які працаваў у Акадэміі навук Беларускай ССР ў 30-я гады ХХ ст.,  а таксама  публікацыі ў галіне рускай мовы. У кнізе  змяшчаюцца  звесткі, прысвечаныя жыццю і навуковай  дзейнасці гэтага даследчыка. Асаблівая ўвага надаецца яго працы ў Беларусі ў час станаўлення нацыянальнай навукі. 

Адказныя – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (дырэктар філіяла, кандыдат філалагічных навук, дацэнт Капылоў І.Л., загадчык аддзела дыялекталогіі і лінгвагеаграфіі, кандыдат філалагічных навук, дацэнт Курцова В.М.), Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа НАН Беларусі.

14.30

Круглы стол “Беларуская мова ў кітабах” (Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа НАН Беларусі,
вул. Сурганава, д. 15).

Адказныя – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (аддзел славістыкі і тэорыі мовы: в.а. загадчыка аддзела, кандыдат філалагічных навук Аліферчык Т.М.), Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа НАН Беларусі.

20.00

У рамках мерапрыемстваў Школы юнага лінгвіста будзе праведзена гульня-віктарына па старабеларускай лексіцы “Моўная скарбонка” з выхаванцамі тэатральнай майстэрні “Sofit” (вул. Валгаградская 34/4).

Адказны – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (малодшы навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі беларускай мовы
Іваніцкая Т.В.).

10.00

Удзел дырэктара філіяла “Інcтытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі І.Л.Капылова і дырэктара філіяла “Інстытут  літаратуразнаўства імя Янкі Купалы” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі І.В.Саверчанкі ў прэс-канферэнцыі “Захаванне беларускай мовы як галоўнага атрыбута нацыі і дзяржавы. Уплыў глабалізацыі на стан мовы” (Прэс-цэнтр РУП “Дом прэсы”, вул. Б. Хмяльніцкага, 10а, канферэнц-зала (2-і паверх)).

Адказныя – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (кандыдат філалагічных навук, дацэнт Капылоў І.Л.), філіял “Інстытут літаратуразнаўства імя Янкі Купалы” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (доктар філалагічных навук, прафесар Саверчанка І.В.).

15.00

У рамках мерапрыемстваў Школы юнага лінгвіста адбудзецца сустрэча з вучнямі, настаўнікамі і дырэктарам гімназіі № 25 г. Мінска (філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, вул. Сурганава, д. 1, корп. 2, пак. 302).

Адказныя – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (аддзел гісторыі беларускай мовы: загадчык аддзела, кандыдат філалагічных навук, дацэнт Паляшчук Н.В.; старшы навуковы супрацоўнік, кандыдат філалагічных навук Перавалава Н.Ю.).

15.30

Навукова-практычны семінар для вучняў і настаўнікаў на тэму “Выкарыстанне сучасных інфармацыйных тэхналогіі пры вывучэнні беларускай мовы” (філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі,
вул. Сурганава, д. 1, корп. 2, пак. 302).

Адказны – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (загадчык сектара камп’ютарнай лінгвістыкі Кошчанка У.А.).

15.45

У рамках мерапрыемстваў Школы юнага лінгвіста будзе праведзена гульня-віктарына па фразеалогіі і безэквівалентнай лексіцы (філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, вул. Сурганава, д. 1, корп. 2, пак. 302).

Адказны – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (малодшы навуковы супрацоўнік аддзела лексікалогіі і лексікаграфіі
Марозава А.А.).

11.00

Сустрэча з беларускімі і замежнымі студэнтамі Беларускага нацыянальнага тэхнічнага ўніверсітэта. Тэмы сустрэчы: 
“Па старонках беларускай кнігі”; “Беларуская мова – дзяржаўная мова Рэспублікі Беларусь” (пр. Незалежнасці, 65).

Адказныя – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (аддзел гісторыі беларускай мовы: старшы навуковы супрацоўнік, кандыдат філалагічных навук, дацэнт Будзько І.У.; малодшы навуковы супрацоўнік Макітрук С.М.; вядучы навуковы супрацоўнік, кандыдат філалагічных навук Ярмоленка Э.В.).

13.00

У рамках мерапрыемстваў Школы юнага лінгвіста Трэці адкрыты конкурс апавядальнікаў беларускай народнай прозы “Кацігарошак” (дзяржаўная ўстанова адукацыі “Цэнтр дадатковай адукацыі дзяцей і моладзі “Ветразь”
г. Мінска”, вул. Чкалава, 1/4).

Адказныя – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (малодшы навуковы супрацоўнік, кандыдат філалагічных навук Лешкевіч А.І.; навуковы супрацоўнік Боганева А.М.), філіял “Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору імя Кандрата Крапівы” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (загадчык аддзела фалькларыстыкі і культуры славянскіх народаў, доктар філалагічных навук, дацэнт Валодзіна Т.В.).

14.30

Прэзентыцыя электроннага перавыдання класічнай працы Івана Насовіча “Словарь белорусского наречия” (Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа НАН Беларусі, вул. Сурганава, д. 15).

Электроннае перавыданне класічнай працы Івана Насовіча «Словарь белорусского наречия» (СПб., 1870) – галоўнай крыніцы слоўнікаў беларускай мовы канца ХІХ – першай паловы ХХ ст. – утрымлівае арыгінальны і асучаснены рэестр, арыгінальны тэкст і дадаткі; дапоўнена матэрыяламі крытычнага, біяграфічнага і бібліяграфічнага характару. Выданне забяспечана магчымасцю пошуку па тэксце і па ключавых словах, падабраных да аўтарскіх рускамоўных дэфініцый. Адрасавана мовазнаўцам, гісторыкам, этнографам, фалькларыстам і ўсім, хто цікавіцца беларускім словам.

Адказныя – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (загадчык сектара камп’ютарнай лінгвістыкі Кошчанка У.А.), Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа НАН Беларусі. 

10.00

Прэзентацыя дакументальнага фільма “Гаворкі Беларусі”,
створанага па сцэнарыі В.А.Шклярыка, старшага навуковага супрацоўніка аддзела дыялекталогіі і лінгвагеаграфіі філіяла  “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, пры падтрымцы кампаній А1 і Onliner (філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, вул. Сурганава, д. 1, корп. 2, пак. 1110-1112).

Адказны – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (старшы навуковы супрацоўнік аддзела дыялекталогіі і лінгвагеаграфіі, кандыдат філалагічных навук Шклярык В.А.).

13.00 – 14.00

Рэспубліканская дыктоўка па беларускай мове (Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа НАН Беларусі, вул. Сурганава, д. 15).

Адказныя – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа НАН Беларусі.

15.00

У рамках мерапрыемстваў Школы юнага лінгвіста лекцыя “Гісторыя фарміравання беларускай мовы” для вучняў 8 В класа СШ № 26 (вул. Льва Сапегі, д. 15).

Адказны – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (загадчык сектара этналінгвістыкі і фальклору, кандыдат філалагічных навук Аліферчык Т.М.).

15.00

Круглы стол “Стварэнне беларускамоўнай заканадаўчай базы як фактар гарманічнага развіцця грамадства“ (філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры
НАН Беларусі, вул. Сурганава, д. 1, корп. 2, пак. 302).

Адказныя – філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, Нацыянальны цэнтр прававой інфармацыі Рэспублікі Беларусь.