Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа

Конкурс навукова-даследчых работ «Васількоў шапатліваю моваю…»

Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, рэдакцыя навуковага і метадычнага часопіса «Роднае слова» і канал «Культура» Беларускага радыё абвяшчаюць конкурс навукова-даследчых работ «Васількоў шапатліваю моваю…». Конкурс прымеркаваны да Міжнароднага дня роднай мовы і скіраваны на захаванне духоўнай спадчыны народа, павышэнне моўнай кампетэнцыі носьбітаў беларускай мовы, грамадзянска-патрыятычнае выхаванне і развіццё навукова-даследчых здольнасцей навучэнцаў і студэнтаў. Да ўдзелу запрашаюцца вучні 9–11 класаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыі, навучэнцы ўстаноў прафесійна-тэхнічнай, сярэдняй спецыяльнай адукацыі, студэнты 1–2 курсаў ВНУ.

Конкурс праводзіцца з 1 снежня да 21 лютага 2026 года ў два этапы.

Прыём работ пачынаецца з дня апублікавання Палажэння аб Конкурсе і завяршаецца 1 лютага 2026 года.

Экспертыза і ацэнка конкурсных работ, вызначэнне лаўрэатаў – з 2 да 21 лютага 2026 года.

Актуальныя праблемы сельскагаспадарчай тэрміналогіі

У Беларускай сельскагаспадарчай бібліятэцы імя І. С. Лупіновіча 27 лістапада прайшла Міжнародная навуковая канферэнцыя “Актуальныя праблемы сельскагаcпадарчай тэрміналогіі”, у якой удзельнічалі даследчыкі з Беларусі, Расіі і Італіі.

У рабоце канферэнцыі прынялі ўдзел супрацоўнікі Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа: дырэктар інстытута І. Л. Капылоў, загадчык аддзела беларуска-рускіх моўных сувязей І. У. Ялынцава, загадчык аддзела лексікалогіі і лексікаграфіі А. М. Лапцёнак, загадчык аддзела гісторыі беларускай мовы Н. В. Паляшчук, вядучы навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі беларускай мовы Э. В. Ярмоленка, малодшы навуковы супрацоўнік аддзела лексікалогіі і лексікаграфіі Л. У. Глушыцкі.

“Францыск Скарына і яго паслядоўнікі”

Пад такой назвай 26 лістапада 2025 г. у Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі быў праведзены круглы стол, прымеркаваны да 500-годдзя выдання кнігі “Апостал” Францыска Скарыны (Вільня, 1525).

У ім прынялі ўдзел супрацоўнікі аддзела гісторыі беларускай мовы Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа”) – загадчык аддзела Н.В. Паляшчук, вядучыя навуковыя супрацоўнікі І.У. Будзько і Э.В. Ярмоленка.

Міжнародная навуковая канферэнцыя «Актуальныя праблемы сельскагаспадарчай тэрміналогіі»

Падрабязней >>>

Знаёмства кіраўнікоў сацыяльнай сферы з сучаснымі дасягненнямі акадэмічных вучоных

Дырэктар Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа І.Л. Капылоў правёў выязныя заняткі на базе НАН Беларусі для слухачоў Акадэміі кіравання пры Прэзідэнце Рэспублікі Беларусь, спецыяльнасць “Дзяржаўнае кіраванне сацыяльнай сферай”. Прадстаўнікі сферы адукацыі, аховы здароўя, культуры, сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва наведалі пастаянна дзеючую выстаўку НАН Беларусі, Інстытут біяфізікі і геннай інжынерыі, а таксама музей старажытнай беларускай культуры Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі. Кіраўнікі ўстаноў і арганізацый даведаліся пра шматлікія навацыйныя распрацоўкі акадэмічных вучоных, якія знаходзяць шырокае выкарыстанне ў сацыяльнай сферы.

«Якубавы каласы» занялі другое месца ў дысцыпліне «Свая гульня»

21 лістапада каманда Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа «Якубавы каласы» прыняла ўдзел у IX туры адкрытага чэмпіянату Інстытута гісторыі НАН Беларусі па інтэлектуальных гульнях.

У гульнёвай дысцыпліне «Свая гульня» мовазнаўцы прадэманстравалі высокае майстэрства і занялі ганаровае другое месца. У агульным заліку па трох турах яны падняліся на 7-ю пазіцыю.

Віншуем калег з годным вынікам і жадаем поспехаў у наступных гульнях чэмпіянату!

Прэзентацыя кнігі Навума Гальпяровіча “Чырвоны мост”

У цёплай і шчырай атмасферы ў Цэнтры даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі 17 лістапада прайшла прэзентацыя новай кнігі пісьменніка, журналіста, аўтара вядомых праграм «Суразмоўцы» і «Дыялогі пра культуру», заслужанага дзеяча культуры Рэспублікі Беларусь Навума Гальпяровіча “Чырвоны мост”. Калегі, сябры, вучоныя і юныя чытачы сабраліся разам, каб абмеркаваць твор, падзяліцца ўражаннямі і павіншаваць аўтара з выхадам кнігі. Імпрэзу адкрыла дырэктар Цэнтра Вольга Мікалаеўна Папко, якая адзначыла ўклад у беларускую літаратуру і культуру Навума Якаўлевіча і сардэчна пажадала яму творчага натхнення і новых літаратурных адкрыццяў.

Прафарыентацыйнае мерапрыемства «Філолаг − прафесія ганаровая»

На філалагічным факультэце БДУ 14 лістапада прайшло прафарыентацыйнае мерапрыемства «Філолаг − прафесія ганаровая», падчас якога была асветлена роля філолагаў у сучасным свеце і абмеркаваны аспекты навуковай, педагагічнай і рэдакцыйна-выдавецкай дзейнасці лінгвістаў.

У мерапрыемстве прыняла ўдзел П. С. Басалыга, малодшы навуковы супрацоўнік аддзела лексікалогіі і лексікаграфіі. Яна расказала студэнтам старэйшых курсаў пра Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры і навуковую дзейнасць аддзелаў і сектараў Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа, азнаёміла прысутных з асаблівасцямі распрацоўкі слоўнікавых выданняў. На сустрэчу таксама былі запрошаны Н. М. Шапран (галоўны рэдактар часопіса «Роднае слова») і В. С. Ратарэнка (кіраўнік метадычнага аб’яднання беларускай мовы і літаратуры ліцэя БДУ).

Сустрэча з выпускнікамі філалагічнага факультэта БДУ

Дырэктар Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа І.Л. Капылоў і дырэктар Інстытута літаратуразнаўства І.В. Саверчанка сустрэліся з выпускнікамі філалагічнага факультэта БДУ. Падчас сустрэчы вучоныя расказалі аб асноўных напрамках дзейнасці інстытутаў, засяродзілі ўвагу студэнтаў на актуальных праблемах акадэмічнага мовазнаўства і літаратуразнаўства, адзначылі важнасць далучэння маладых спецыялістаў да навуковых даследаванняў, у першую чаргу праз навучанне ў аспірантуры.

КРУГЛЫ СТОЛ ПА ЎШАНАВАННІ ПАМЯЦІ АЛЕНЫ ІВАНАЎНЫ ЧАБЯРУК

11 лістапада ў Інстытуце мовазнаўства імя Якуба Коласа адбыўся круглы стол. Ён быў прысвечаны 100-годдзю з дня нараджэння выбітнага дыялектолага, лаўрэата Дзяржаўнай прэміі СССР і Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь Алены Іванаўны Чабярук. На круглым стале прысутнічалі дачка Алены Іванаўны Яўгенія Мікалаеўна Яфімава і ўнучка Марыя Анатольеўна Яфімава. Іх прысутнасць дадала асаблівай цеплыні і ўзрушанасці пасяджэнню. Дзякуючы ўспамінам родных прысутныя даведаліся пра Алену Іванаўну як маці і бабулю, прыгадалі яны таксама, што запомнілася ім з расповедаў Алены Іванаўны пра падзеі, звязаныя са стварэннем атласа, пра палявыя даследаванні.

Глядзіце таксама