25 верасня ў г. Астраўцы Гродзенскай вобласці прайшла Рэспубліканская навукова-практычная канферэнцыя «Астравецкія чытанні – 2025». Гэта мерапрыемства было арганізавана Інстытутам мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі разам з Астравецкім раённым выканаўчым камітэтам. Непасрэдным арганізатарам рэгіянальнага навуковага форума стала Астравецкая раённая бібліятэка. На яе пляцоўцы якраз і прайшла канферэнцыя.
У рамках XXXII Дня беларускага пісьменства ў Лідзе прайшла Рэспубліканская навукова-практычная канферэнцыя “Лідскія чытанні – 2025”, у якой прынялі ўдзел вучоныя Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа, Інстытута літаратуразнаўства імя Янкі Купалы, Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору імя Кандрата Крапівы, Інстытута гісторыі, навуковыя супрацоўнікі Лідскага гісторыка-мастацкага музея. Праблемнае поле выступленняў было даволі шырокае: мастацкае асвятленне беларускай гісторыі ў сучаснай літаратуры, археалагічная спадчына Лідскага краю, захаванне і папулярызацыя гісторыка-культурнай спадчыны праз музейную прастору, нематэрыяльная культурная спадчына Лідчыны, жыццё і творчасць паэта Валянціна Таўлая, адметныя рысы гаворак Лідчыны, Лідчына ў розныя перыяды гісторыі, традыцыі рыцарскіх турніраў у Лідскім замку, эстэтычныя ідэалы паэтычнай творчасці Францішка Багушэвіча, лінгвістычныя асаблівасці віленскага выдання Францыска Скарыны “Апостал”, малавядомыя старонкі творчай і навуковай дзейнасці Івана Навуменкі і інш.
6 верасня 2025 года праект "LingvoPro" быў паспяхова прадстаўлены на конкурсе "100 ідэй для Беларусі". Платформа, створаная маладымі навукоўцамі Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Палінай Басалыга і Аленай Путрыч, аб'ядноўвае навуковы падыход з лічбавымі тэхналогіямі для вырашэння практычных моўных задач.
Што абмяркуюць на рэспубліканскай навукова-практычнай канферэнцыі «Лідскія чытанні – 2025» у рамках Дня беларускага пісьменства ў Лідзе, расказаў карэспандэнту БЕЛТА дырэктар Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі Ігар Капылоў.
Паводле слоў дырэктара інстытута, рэспубліканская канферэнцыя, прысвечаная святкаванню Дня беларускага пісьменства, — традыцыйнае мерапрыемства, якое праводзіцца з моманту яго заснавання.
«Правядзенне падобных канферэнцый мае выключнае значэнне. Па-першае, іх тэматыка заўсёды звязаная з месцам правядзення свята. І гэта дазваляе, з аднаго боку, больш уважліва разгледзець многія рэгіянальныя праблемы, звязаныя з гістарычным мінулым і сучасным жыццём. З другога боку — мясцовая супольнасць атрымлівае магчымасць даведацца больш пра гісторыю свайго краю і яго слаўных сыноў, пазнаёміцца з сучаснымі дасягненнямі беларускай навукі і культуры», — адзначыў ён.
З 4 па 8 жніўня супрацоўнікі Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі знаходзіліся ў дыялекталагічнай экспедыцыі. Сёлетняя міжнародная экспедыцыя трэцяя па ліку. У гэтым годзе яна праводзілася на тэрыторыі Лёзненскага раёна Віцебскай вобласці і Руднянскага Смаленскай. У папярэднія гады былі наведаны з сучаснага расійскага боку вёскі Суражскага раёна Бранскай вобласці, Краснінскага Смаленскай, з беларускага – Касцюковіцкага Магілёўскай і Дубровенскага Віцебскай. У палявых даследаваннях удзельнічалі супрацоўнікі Інстытута мовазнаўства: Ігар Лявонавіч Капылоў, дырэктар Інстытута, Вераніка Мікалаеўна Курцова, загадчык аддзела дыялекталогіі і лінгвагеаграфіі, Алена Мікалаеўна Путрыч, малодшы навуковы супрацоўнік аддзела лексікалогіі і лексікаграфіі. Расійскі бок прадстаўлялі Сяргей Аляксеевіч Мызнікаў, член-карэспандэнт РАН, галоўны навуковы супрацоўнік Цэнтра арэальнай лінгвістыкі Інстытута славяназнаўства РАН і Вольга Мікалаеўна Крылова, намеснік дырэктара па навуковай рабоце Інстытута лінгвістычных даследаванняў РАН.
Удзельнікі міжнароднай дыялекталагічнай экспедыцыі
Сёлета 16 жніўня спаўняецца 90 гадоў з дня нараджэння вядомага беларускага лінгвіста, акадэміка Акадэміі навук Беларусі Аляксандра Іосіфавіча Падлужнага. Яго навуковы і творчы лёс непарыўна звязаны з Інстытутам мовазнаўства, а справай жыцця стала дзейнасць па даследаванні фанетычнага ўзроўню беларускай мовы. Дзякуючы выключнай руплівасці, шматграннасці таленту вучонага, бясспрэчным арганізатарскім здольнасцям айчынная лінгвістыка развівалася ў найбольш прыярытэтных кірунках, задавальняючы патрэбы навуковай грамадскасці і вышэйшай школы ў фундаментальных працах нарматыўнага характару.
У Інстытуце мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі адбылася знакавая падзея: 2 жніўня сваё 70-годдзе адзначыла Вольга Міхайлаўна Нікалаева – кандыдат філалагічных навук, вядучы навуковы супрацоўнік аддзела беларуска-рускіх моўных сувязей, адказны сакратар часопіса “Беларуская лінгвістыка”, лаўрэат Міждзяржаўнай прэміі “Звёзды Содружества” за 2023 год.
Лiсты дасылаць: вул. Сурганава, 1, корп. 2, 220072, г. Мінск, Рэспубліка Беларусь Факс: (017) 270-18-85. E-mail: iml@belcentre.by
