КРУГЛЫ СТОЛ “СЛАВІСТЫКА. ЭТЫМАЛОГІЯ. ЭТНАЛІНГВІСТЫКА”

Круглы стол адбыўся 28 лютага 2024 на базе філалагічнага факультэта БДУ. Навуковае мерапрыемства было арганізавана аддзелам славістыкі і тэорыі мовы Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа сумесна з кафедрай тэарэтычнага і славянскага мовазнаўства філалагічнага факультэта.

Круглы стол быў скіраваны на прафесійную арыентацыю студэнтаў, падтрымку іх цікавасці да навуковых даследаванняў, фарміраванне адказнага стаўлення да навуковай дзейнасці, выхаванне патрыятызму праз разуменне ўнікальнасці беларускай нацыянальнай мовы і культуры.

ГУЛЬНЯ-КВЭСТ У НЯДЗЕЛЬНАЙ ШКОЛЕ

У вясёлай і займальнай форме прайшла гульня-квэст “Беларуская скарбонка”, прымеркаваная да Міжнароднага дня роднай мовы,  25 лютага 2024 г. у нядзельнай школе прыхода храма святой роўнаапостальнай княгіні Вольгі ў г. Мінску. 

Дарослыя і дзеці з задавальненнем адгадвалі загадкі, крыжаванкі і рэбусы; збіралі “рассыпаныя” прыказкі; успаміналі фальклорныя і этнаграфічныя матэрыялы; перакладалі выразы на беларускую мову, падбіралі іншамоўныя адпаведнікі да беларускіх слоў і яшчэ многа іншага.

Мерапрыемства дало магчымасць усім прысутным не толькі праверыць свае веды ў галіне беларускай мовы, але і даведацца пра шмат новага. 

“УСЁ МІЛАГУЧНА ДЛЯ СЛЫХУ МАЙГО”: сустрэча да Міжнароднага дня роднай мовы ў Беларускім дзяржаўным тэхнічным універсітэце

23 лютага 2024 г. у Беларускім дзяржаўным тэхнічным універсітэце з лекцыяй на тэму “Усё мілагучна для слыху майго” выступіла галоўны навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі беларускай мовы Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі доктар філалагічных навук Мароз Валянціна Канстанцінаўна.

ПА СТАРОНКАХ ГІСТОРЫІ РОДНАЙ МОВЫ

Інтэрактыўная лекцыя, прысвечаная помнікам беларускай пісьменнасці XIV–XVIII стст., адбылася 22 лютага 2024 года ў ДУА “Гімназія № 22 г. Мінска”. Для дзесяцікласнікаў установы яе правяла загадчык аддзела гісторыі беларускай мовы ДНУ “Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі” Наталля Вікенцьеўна Паляшчук.

ТВОРЧАЯ СУСТРЭЧА АКАДЭМІЧНЫХ НАВУКОЎЦАЎ СА СТУДЭНТАМІ БДУКМ

23 лютага ў інфармацыйна-выставачным цэнтры Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі прайшла сустрэча акадэмічных мовазнаўцаў і праграмістаў лабараторыі распазнавання і сінтэзу маўлення АІПІ са студэнтамі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта культуры і мастацтваў.  
Чарговая тэматычная сустрэча «Ад першай граматыкі да інфармацыйных тэхналогій» была прымеркавана да Міжнароднага тыдня роднай мовы, таму традыцыйна, з аднаго боку, был

ГІМНАЗІСТЫ І ПЕРШАКУРСНІКІ: МОВАЗНАЎЧЫ БРЭЙН-РЫНГ

Забаўляльна-пазнавальнае мерапрыемства пад такой назвай адбылося 22 лютага 2024 г. у Цэнтры даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа). У ім прынялі ўдзел студэнты першага курса факультэта пачатковай адукацыі Беларускага дзяржаўнага педагагічнага ўніверсітэта імя Максіма Танка і намеснік дэкана па выхаваўчай рабоце кандыдат педагагічных навук, дацэнт Ірына Аляксандраўна Буторына, вучні 8–10 класаў гімназіі № 25 імя Рымы Шаршнёвай г. Мінска, настаўнікі беларускай мовы Аліна Казіміраўна Пахвалённая, Вераніка Леанідаўна Сенакосава, Таццяна Уладзіміраўна Сарока і педагог дадатковай адукацыі Таццяна Уладзіміраўна Суднік, супрацоўнікі Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа.

СУСТРЭЧА Ў МІКАЛАЕЎШЧЫНСКАЙ СЯРЭДНЯЙ ШКОЛЕ СТАЎБЦОЎСКАГА РАЁНА

24 лютага 2024 года ў Мікалаеўшчынскай сярэдняй школе імя Якуба Коласа прайшла прымеркаваная да святкавання Дня роднай мовы сустрэча з вучнямі і настаўнікамі  галоўнага навуковага супрацоўніка аддзела гісторыі беларускай мовы Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі доктара філалагічных навук Мароз Валянціны Канстанцінаўны.

“ПА РАЗРОЗНЕНЫХ ЭЛЕМЕНТАХ МОВЫ НЕЛЬГА СПАЗНАЦЬ ТОЕ, ШТО ЁСЦЬ НАЙВЫШЭЙШАЕ І НАЙТАНЧЭЙШАЕ Ў ЁЙ” В. ГУМБАЛЬТ

22 лютага ў межах мерапрыемстваў, прымеркаваных да Дня роднай мовы, у Цэнтральнай навуковай бібліятэцы імя Якуба Коласа НАН Беларусі адбылася прэзентацыя “Русско-белорусского системного семантического словаря” ў 2 т. (2023) –  лексікаграфічнага даведніка новага тыпу, які выйшаў у выдавецтве “Беларуская навука”. Слоўнік падрыхтаваны супрацоўнікамі аддзела беларуска-рускіх моўных сувязей Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі. 

САКРЭТЫ ЯКАСНАГА ПЕРАКЛАДУ

Праблему захавання нацыянальнай адметнасці мастацкага твора пры перадачы яго сродкамі іншай мовы разглядалі ўдзельнікі круглага стала “Пераклад і этнакультурная спецыфіка мастацкага дыскурсу”, які праводзіўся Інстытутам мовазнаўства імя Якуба Коласа 23 лютага да Дня роднай мовы.

Як адзначыў у прывітальным слове дырэктар Інстытута мовазнаўства Ігар Капылоў, праблема перакладу хвалюе многіх ужо даўно і будзе хваляваць пакуль будзе існаваць чалавецтва. “Што тычыцца агульнай тэорыі перакладазнаўства, па ёй напісана тысячы работ і мы можам сказаць, што яна распрацавана ў дастатковай ступені. Калі казаць пра мастацкі пераклад, то тут ёсць вельмі шмат актуальных праблем, якія патрабуюць свайго вырашэння ў розных аспектах: камунікатыўным, культуралагічным, гістарычным, пазнавальным, адукацыйным, аксіялагічным. Для таго каб ажыццяўляць мастацкі пераклад мала дасканала ведаць дзве мовы. Пераклад – асаблівы від інтэлектуальнай дзейнасці. Перакладчык павінен валодаць цэлым комплексам навыкаў: мець мастацкі густ і шырыню кругагляду, добра валодаць стылістычнымі прыёмамі, тонка адчуваць, як музыкант, слова, разумець сэнс фразеалагізмаў і умець падбіраць да іх нацыянальныя адпаведнікі. Для атрымання прафесійнага і якаснага перакладу перакладчыку неабходна пераадольваць не толькі моўныя, але і культурныя бар’еры, ведаць асаблівасці нацыянальнай культуры і гістарычнай эпохі з якой звязаны той ці іншы твор, нацыянальны менталітэт. Толькі пры выкананні шэрагу умоў і патрабаванняў можна атрымаць якасны пераклад”, – лічыць І. Капылоў.

«МОВА І РЭЛІГІЯ»: ІНТЭРАКТЫЎНАЯ ГУЛЬНЯ СА ШКОЛЬНІКАМІ

24 лютага 2024 г. у рамках сумеснай ініцыятывы Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа і Брацтва святога апостала Іаана Багаслова Мінскай eпapxii Беларускай Праваслаўнай Царквы для вучняў сярэдняй школы № 115 г. Мінска была праведзена інтэрактыўная гульня «Мова і рэлігія», прысвечаная Міжнароднаму дню роднай мовы. Гэтае мерапрыемства стала ўнікальнай магчымасцю для школьнікаў прадэманстраваць свае веды, развіць уменне працаваць у камандзе і атрымаць новы лінгвістычны вопыт.

Глядзіце таксама

  • Корпус беларускай мовы