Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа

Пісьмовая спадчына татараў Вялікага Княства Літоўска і яе гісторыка-культурны кантэкст: зборнік навуковых прац

Пісьмовая спадчына татараў Вялікага Княства Літоўска і яе гісторыка-культурны кантэкст: зборнік навуковых прац / Цэнтр даследаванняў беларус. культуры мовы і л-ры НАН Беларусі, Ін-т мовазнаўства; навук. рэд.: І.А. Сынкова, М.У.Тарэлка. – Мінск : Беларуская навука, 2024. – 205 с. [4] л. іл.

ISBN 978-985-08-3174-3.

Зборнік змяшчае артыкулы беларускіх навукоўцаў, прысвечаныя гісторыі і рукапіснай спадчыне татараў ВКЛ, выбітным асобам, невядомым раней пісьмовым помнікам, феноменам нематэрыяльнай культуры.

ПРАГРАМА Рэспубліканскай навукова-практычнай канферэнцыі “Івацэвіцкія чытанні – 2024”

application/vnd.openxmlformats-officedocument.wordprocessingml.document icon

Івацэвіцкія чытанні – 2024

МІЖНАРОДНАЯ ДЫЯЛЕКТАЛАГІЧНАЯ ЭКСПЕДЫЦЫЯ НА СУЧАСНЫМ БЕЛАРУСКА-РУСКІМ МОЎНЫМ ПАМЕЖЖЫ

Пры садзеянні Старшыні Прэзідыума НАН Беларусі Уладзіміра Рыгоравіча Гусакова і дэпутата Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь Уладзіміра Генадзьевіча Бабічава з 5 па 9 жніўня ў Дубровенскім раёне Віцебскай вобласці працавала сумесная міжнародная дыялекталагічная экспедыцыя супрацоўнікаў Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі і Інстытута лінгвістычных даследаванняў РАН.

Аспірантура

Абвешчаны набор у аспірантуру і дактарантуру Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі на 2024 год на спецыяльнасцях: 10.02.01 – Беларуская мова; 10.02.03 – Славянскія мовы

ВУЧОНЫЯ – ДЗЕЦЯМ

Вучоныя трох філіялаў Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі 3 ліпеня наведалі дзіцячы аздараўленчы лагер «Фатон» НАН Беларусі.

Мерапрыемства было прымеркавана да Дня Незалежнасці Рэспублікі Беларусь і 80-годдзя вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў і прысвечана тэме Вялікай Айчыннай вайны.

Адкрыла сустрэчу выступленне музычнай капэлы Цэнтра са святочнай праграмай «Музычны мемарыял Вялікай Айчыннай вайны ў харавой творчасці сучасных беларускіх кампазітараў».

ГЛЫБОЧЧЫНА НА ГІСТОРЫКА-КУЛЬТУРНАЙ КАРЦЕ БЕЛАРУСІ

2 ліпеня ў Глыбокім адбылася рэспубліканская навукова-практычная канферэнцыя "Глыбоччына на гісторыка-культурнай карце Беларусі".

Навуковы форум быў прымеркаваны да 610-годдзя з дня нараджэння Глыбокага, 80-годдзя вызвалення горада ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў і да Дня незалежнасці Рэспублікі Беларусь.

Урачыстае адкрыццё канферэнцыі прайшло ў раённай гімназіі, а потым прадоўжылася работа па секцыях у гісторыка-этнаграфічным музеі і раённай бібліятэцы.

Удзел у

Супрацоўніцтва мовазнаўцаў і літаратуразнаўцаў Беларусі і Хакасіі

Дырэктар Інстытута літаратуразнаўства імя Янкі Купалы Іван Саверчанка і дырэктар Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Ігар Капылоў прымаюць удзел у Х Міжнароднай навуковай канферэнцыі “Народы и культуры Саяно-Алтая и сопредельных территорий”, прысвечанай 80-годдзю Хакаскага навукова-даследчага інстытута мовы, літаратуры і гісторыі. Дырэктары філіялаў Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуру НАН Беларусі выступілі з дакладам аб патэнцыяле і перспектыўных напрамках супрацоўніцтва мовазнаўцаў і літаратуразнаўцаў Беларусі і Хакасіі.

Язэп Драздовіч і Яфім Часнякоў: творчая і духоўная еднасць прадстаўнікоў беларускага і рускага нацыянальнага адраджэння пачатку ХХ ст. (з навуковай камандзіроўкі)

На працягу 20–25 мая беларуская навуковая дэлегацыя ў складзе І.Л. Капылова, дырэктара Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, В. М. Курцовай, загадчыка аддзела дыялекталогіі і лінгвагеаграфіі, І. М. Скварцовай, загадчыка аддзела выяўленчага і дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклора імя Кандрата Крапівы Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі і І.У.

Працы, падрыхтаваныя да друку ў аддзеле гісторыі беларускай мовы Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі (філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа”)

Галоўным навуковым супрацоўнікам аддзела гісторыі беларускай мовы членам-карэспандэнтам НАН Беларусі Аляксандрам Мікалаевічам Булыкам падрыхтаваны да друку новы тып слоўніка ў беларускай гістарычнай лексікаграфіі “Гісторыка-этымалагічны слоўнік іншамоўных слоў у старабеларускай мове” (рукапіс знаходзіцца ў выдавецтве “Беларуская навука”).

У названай лексікаграфічнай працы (яе аб’ём амаль 70,0 аўтарскіх аркушаў) прадстаўлены запазычанні старабеларускай мовы, паказаны час іх першай пісьмовай фіксацыі, значэнне, ужыванне

Адбыўся круглы стол «Акадэмічная лексікалогія і лексікаграфія: набыткі і перспектывы», прысвечаны 40-годдзю выхаду «Тлумачальнага слоўніка беларускай мовы» (1977–1984)

28 мая 2024 г. у Цэнтры даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры адбыўся круглы стол «Акадэмічная лексікалогія і лексікаграфія: набыткі і перспектывы», прысвечаны 40-годдзю выхаду «Тлумачальнага слоўніка беларускай мовы» (1977–1984).

Першым да прысутных з прывітальнымі словамі звярнуўся дырэктар Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Ігар Лявонавіч Капылоў, які адзначыў ролю «Тлумачальнага слоўніка беларускай мовы» ў 5 тамах, 6 кнігах, створанага ў Інстытуце мовазнаўства пад рэдакцыяй К. К. Атраховіча (Кандрата Крапівы), у развіцці нацыянальнага мовазнаўства. У гэтым грунтоўным для свайго часу выданні зафіксавана больш за 105 тысяч лексічных адзінак, тэрміналагічных і фразеалагічных словазлучэнняў. Нягледзячы на аддаленасць у два пакаленні карыстальнікаў з моманту выхаду слоўнік, як слушна заўважыў І. Капылоў, і сёння застаецца адной з найважнейшых лексікаграфічных крыніц, якая максімальна поўна апісвае лексіку сучаснай беларускай мовы.

Глядзіце таксама