Зручна жыць на свеце будзе,

Калі ёсць свой летапісец       

(Янка Купала)

Супрацоўнікі «Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі» ладзяць частыя сустрэчы з чытачамі бібліятэкі імя Янкі Купалы. 30сакавіка 2023 года перад навучэнцамі філіяла БДЭУ «Мінскі гандлёвы каледж» выступіла галоўны навуковы супрацоўнік, доктар філалагічных навук, прафесар Мароз Валянціна Канстанцінаўна з паведамленнем пра летапісную спадчыну нашага народа.

Яна адзначыла, што амаль 500-гадовы перыяд летапісання ўвабраў у сябе шмат значных падзей беларускай гісторыі – пра палітычную барацьбу паміж вялікімі князямі, дынастычныя шлюбы, пераможныя бітвы, а таксама пра рупны клопат нашых продкаў у адстойванні пытанняў веры, разгортванні адукацыі і асветы.

Уважаемые коллеги!

Международная научная конференция «РУССКИЙ ЯЗЫК В СОВРЕМЕННОМ БИЛИНГВАЛЬНОМ ПРОСТРАНСТВЕ», посвященная Году русского языка как языка межнационального общения в странах СНГ, состоится 27 апреля 2023 г.

Пленарное заседание пройдет по адресу: г. Минск, ул. Сурганова, д. 15, Центральная научная библиотека им. Якуба Коласа НАН Беларуси, конференц-зал (ауд. 110).

Начало заседания – 10.00.

Вайна – трагедыя і памяць народа. Расказваюць сведкі падзей : зб. дыялект. тэкстаў / Нац. акад. навук Беларусі, Цэнтр даслед. беларус. культуры, мовы і літ., Ін-т мовазнаўства імя Якуба Коласа ; уклад.: В. М. Курцова, Л. П. Кунцэвіч, Т. М. Трухан ; навук. рэд. В. М. Курцова. – Мінск : Беларуская навука, 2022. – 519 с.

ISBN 978-985-08-.

Менавіта так эфектна і запамінальна называецца прымеркаваная да Года міру і стваральнай працы Рэспубліканская навукова-практычная канферэнцыя, што адбылася 17–18 сакавіка ў Паставах. Арганізатарамі навуковага мерапрыемства выступілі Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа НАН Беларусі і Пастаўскі раённы выканаўчы камітэт.

Русско-белорусский системный семантический словарь. В 2 т. Т. 1 / Нац. акад. наук Беларуси, Центр исслед. белорус. культуры, языка и лит.,
Ин-т языкознания им. Якуба Коласа; сост.: Н. В. Лавринович [и др.]; науч. ред.: А. А. Лукашанец, О. М. Николаева. – Минск: Беларуская навука, 2023. – 1103 с.

Издание является первым отечественным опытом составления переводного словаря оригинального типа, в котором показано межъязыковое соотношение русских и белорусских лексических соответствий, входящих на основании общего семантического признака в лексико-семантические поля географического ландшафта, движения без перемещения, звука, перемещения в пространстве, погоды, речи, цвета, эмоций, представляющие важнейшие жизненные сферы человека. В словарь включены наименования явлений и предметов, их признаков, а также процессов и действий. Материал словаря предоставляет возможность выбора наиболее точного межъязыкового эквивалента.

Предназначено для лексикографов и специалистов-языковедов в области лексической семантики, может представлять интерес для преподавателей, аспирантов, студентов филологических специальностей.

Пазнаёміцца з арабскім пісьмом і навучыцца чытаць запісаныя арабіцай славянскія тэксты са старых рукапісаў дае магчымасць новы навукова-метадычны практыкум:

“Чытаем кітабы”

22 лютага Паляшчук Наталля Вікенцьеўна, загадчык аддзела гісторыі беларускай мовы, і Ярмоленка Эльвіра Валер’еўна, вядучы навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі беларускай мовы, прынялі ўдзел у святкаванні Міжнароднага дня роднай мовы ў Цэнтральнай бібліятэцы імя Янкі Купалы, дзе выступілі з навукова-папулярнай лекцыяй “Жывое ў вяках беларускае слова”.

Чытачам бібліятэкі, вучням 10-х і 11-х класаў СШ № 53, 76, 188 г. Мінска Э.В. Ярмоленка распавяла пра месца і ролю кнігі ў жыцці нашых продкаў, моўную разнастайнасць твораў, што існавалі на беларускіх землях у старажытны перыяд, асаблівасці рукапісных і друкаваных кніг і іх жанрава-стылявую прыналежнасць (былі прадэманстраваны аркушы помнікаў дзелавога, рэлігійнага і свецка-мастацкага зместу).

Н.В. Паляшчук расказала пра фарміраванне і развіццё лексічнага складу беларускай мовы, змены, якія адбываліся ў ім на працягу стагоддзяў, звярнула ўвагу на ролю і месца слоў іншамоўнага паходжання, прывяла прыклады старабеларускіх лексічных адзінак, якія могуць выкарыстоўвацца ў сучаснай моўнай практыцы.

Сустрэча завяршылася правядзеннем займальнай тэматычнай віктарыны, заданні якой былі накіраваны на пашырэнне ведаў прысутных пра гісторыю роднай мовы і яе слоўнага фонду.

Супрацоўнікі аддзела сучаснай беларускай мовы Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа ў сераду, 22 лютага, правялі творчую сустрэчу са студэнтамі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта культуры і мастацтваў. Мерапрыемства прайшло ў рамках святкавання Тыдня роднай мовы. Навукоўцы пазнаёмілі будучых мастацтвазнаўцаў з асноўнымі напрамкамі работы аддзела і з самымі важнымі выданнямі, якімі яны могуць карыстацца падчас навучання і пасля – у прафесійнай дзейнасці.

Ужо трэці год супрацоўнікі Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа збіраюць аматараў роднага слова, каб разам адзначыць Міжнародны дзень роднай мовы, праверыць узровень валодання нормамі літаратурнай мовы, адчуць энергію і самабытнасць беларускага слова, прадэманстраваць сваю любоў і павагу да роднай краіны.